Gaganyaan Mission : भारताचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी मंगळवारी २६ फेब्रुवारी ला चार अंतराळवीर याना अंतराळवीर पंख बहाल केले आणि त्यांची ओळख जगाला करून दिली
गगनयान मिशन साठी कोण आहेत अंतराळवीर?
गगनयान मिशन साठी निवडलेले हे भारतीय वायूदलाचे चार लढाऊ वैमानिक गगनयान मोहिमेसाठी प्रशिक्षण घेत आहेत. त्यांना जवळपास २ ते ३ हजार तास उड्डाणाचा अनुभव आहे.
चार वर्षांपूर्वी शॉर्ट-लिस्ट केलेले हे चौघेही बेंगळुरूमधील एअरक्राफ्ट अँड सिस्टीम्स टेस्टिंग एस्टॅब्लिशमेंट (ASTE) चे भारतीय वायुसेनेचे (IAF) चाचणी वैमानिक आहेत. भारतीय अंतराळ संशोधन संस्थेचे (इस्रो) गगनयानचे मिशन येत्या काळात पार पडणार आहे.
Gaganyaan Mission
गगनयान मिशनमध्ये ग्रुप कॅप्टन प्रशांत बालकृष्णन नायर, ग्रुप कॅप्टन अजित कृष्णन, ग्रुप कॅप्टन अंगद प्रताप आणि विंग कमांडर शुभांशु शुक्ला आहेत.
इस्रो गगनयान मिशन – गगनयान मोहिमेतील चार अंतराळवीरांची नावे जाहीर करण्यात आली आहेत. अंतराळवीर म्हणून ग्रुप कॅप्टन प्रशांत बालकृष्णन नायर, ग्रुप कॅप्टन अंगद प्रताप, ग्रुप कॅप्टन अजित कृष्णन, विंग कमांडर शुभांशू शुक्ला हे अंतराळात जाणार आहेत. हे चारही भारतीय हवाई दलाचे कार्यरत चाचणी वैमानिक आहेत. गगनयान या मोहिमेसाठी चौघांनी रशियाला जाऊन प्रशिक्षण घेतले आहे. हे चौघे सध्या त्यांचे पुढील अंतराळवीर प्रशिक्षण, प्रशिक्षण केंद्रात घेत आहेत.
१) ग्रुप कॅप्टन प्रशांत बालकृष्णन नायर
ग्रुप कॅप्टन प्रशांत बालकृष्णन नायर यांचा जन्म २६ ऑगस्ट १९७६ रोजी केरळमधील तिरुवाझियाड येथे झाला. एनडीएचे माजी विद्यार्थी आणि एअर फोर्स अकादमीमध्ये स्वॉर्ड ऑफ ऑनर प्राप्त करणारे, नायर यांना १९ डिसेंबर १९९८ रोजी IAF च्या फायटर स्ट्रीममध्ये नियुक्त करण्यात आले.ते एक कॅट अ फ्लाइंग इन्स्ट्रक्टर आणि एक चाचणी पायलट आहे ज्यात सुमारे ३००० तास उडण्याचा अनुभव आहे. त्याने Su-30 MKI, MiG-21, MiG-29, Hawk, Dornier, An-32, इत्यादींसह विविध प्रकारचे Air Craft उडवले आहेत. ते युनायटेड स्टेट्स स्टाफ कॉलेजचे माजी विद्यार्थी आणि डी.एस. म्हणून DSSC, वेलिंग्टन येथे आणि एफआयएस, तांबरम येथे. त्यांनी प्रीमियर फायटर Su-30 Sqn चे कमांडिंग केले आहे.
२) विंग कमांडर शुभांशु शुक्ला
विंग कमांडर शुभांशु शुक्ला यांचा जन्म १० ऑक्टोबर १९८५ रोजी लखनौ, उत्तर प्रदेश येथे झाला. ते एनडीएचे माजी विद्यार्थी आहेत आणि त्यांना १७ जून २००६ रोजी IAF च्या लढाऊ प्रवाहात नियुक्त करण्यात आले होते. ते एक फायटर कॉम्बॅट लीडर आहेत आणि सुमारे २००० तासांचा उड्डाणाचा अनुभव असलेले चाचणी पायलट आहेत. ते एक फायटर कॉम्बॅट लीडर आणि अंदाजे २००० तासांच्या उड्डाणाचा अनुभव असलेला चाचणी पायलट आहेत. त्यांनी त्यांच्या कार्यकाळात आत्तापर्यंत Su-30 MKI, MiG-21, MiG-29, Jaguar, Hawk, Dornier, An-32 इत्यादींसह विविध विमाने उडवली आहेत.
३) ग्रुप कॅप्टन अजित कृष्णन
या मोहिमेसाठी निवडलेल्या चार अंतराळवीरांमध्ये ग्रुप कॅप्टन अजित कृष्णन यांचा समावेश आहे. त्यांचा जन्म १९ एप्रिल १९८२ रोजी चेन्नई, तामिळनाडू येथे झाला. ते एनडीएचे माजी विद्यार्थी आहेत आणि वायुसेना अकादमीमध्ये राष्ट्रपतींचे सुवर्णपदक आणि सन्मानाची तलवार मिळवणारे आहेत. २१ जून २००३ रोजी भारतीय हवाई दलाच्या लढाऊ प्रवाहात त्यांची नियुक्ती झाली. ते फ्लाइंग इन्स्ट्रक्टर आणि चाचणी पायलट आहेत आणि त्यांना अंदाजे २९०० तासांचा उड्डाणाचा अनुभव आहे. त्यांनी त्यांच्या कार्यकाळात आत्तापर्यंत Su-30 MKI, MiG-21, MiG-21, Mig-29, Jaguar, Dornier, An-32 इत्यादींसह विविध विमाने उडवली आहेत. ते DSSC, वेलिंग्टनचे माजी विद्यार्थी देखील आहेत.
४) ग्रुप कॅप्टन अंगद प्रताप
इस्रोच्या सांगिल्यानुसार नुसार, ग्रुप कॅप्टन अंगद प्रताप आणि ग्रुपच्या इतर तीन सदस्यांनी १३ महिने रशियामध्ये कामगिरी संबंधी प्रशिक्षण घेतले आहे. त्यांचा जन्म १७ जुलै १९८२ रोजी प्रयागराज येथे झाला. ते नॅशनल डिफेन्स अकॅडेमी चे माजी विद्यार्थी आहेत आणि १८ डिसेंबर २००४ रोजी भारतीय वायुसेनेच्या लढाऊ प्रवाहात त्यांची नियुक्ती झाली. ते फ्लाइंग इन्स्ट्रक्टर आणि चाचणी पायलट आहे आणि त्याच्याकडे सुमारे २००० तासांचा उड्डाणाचा अनुभव आहे. त्यांनी त्यांच्या कार्यकाळात आत्तापर्यंत Su-30 MKI, MiG-21, MiG-29, Jaguar, Hawk, Dornier, An-32 इत्यादींसह विविध विमाने उडवली आहेत.
गगनयान मिशन काय आहे ?
Gaganyaan Mission हि भारताची अशी हि पहिलीच अंतराळ मोहीम असणार आहे, ज्यामध्ये अंतराळवीरांना काही काळासाठी कमी कक्षेत अंतराळात नेले जाईल. यामध्ये गगनयान मोहीम २०२५ ला प्रक्षेपित केली जाणार आहे असे म्हटले आहे, आणि या अंतर्गत ४०० किलोमीटरच्या कमी कक्षेत तीन अंतराळवीरांना अवकाशात पाठवले जाईल.
गगनयान मोहीम या मध्ये दोन ते तीन दिवस अंतराळात घालवल्यानंतर या सर्व Astronaut ना त्यांना पुन्हा हिंद महासागरात सुरक्षितपणे समुद्राखाली उतरवले जाईल. गगनयान मोहीम अंतर्गत हे वर्ष अतिशय महत्त्वाचे असून या वर्षात या मिशनशी संबंधित अनेक चाचणी उड्डाणे पूर्ण होणार आहेत.
PM मोदी चौघांबद्दल काय म्हणाले?
या चार अंतराळवीरांचा संदर्भ देत पीएम मोदी म्हणाले, “प्रत्येकाने उभे राहून आमच्या अंतराळवीरांना अभिवादन करावे अशी माझी इच्छा आहे.”
याच वेळेस पीएम मोदी म्हणाले, “आज आपण सर्व जण एका ऐतिहासिक प्रवासाचे साक्षीदार आहोत”. काही दिवसा पूर्वी, देशाला आपल्या ४ गगनयान प्रवाशांशी पहिल्यांदाच परिचित झाले. ही केवळ ४ नावे आणि ४ माणसे नाहीत, तर त्या १४० कोटी आशा आणी आकांक्षा आहेत. यादरम्यान यावेळेस या चौघांचा उल्लेख पंतप्रधानांनी ‘चार शक्ती’ असा केला. या चार शक्ती तुम्हाला अवकाशात घेऊन जाऊ शकतात असे ते म्हणाले. ४० वर्षांनंतर एक भारतीय अंतराळात जाणार आहे. पण यावेळी वेळही आमची आहे, उलटी गणतीही आमची आहे आणि रॉकेटही आमची आहे.
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी आणि इस्रोचे प्रमुख एस सोमनाथ यांनी त्यांच्या शर्टवर सोनेरी पंख असलेले बॅज पिन केले आणि श्री मोदींनी त्यांचे वर्णन “भारताचा अभिमान” असे केले. “ही फक्त चार नावे किंवा चार लोक नाहीत. त्या चार शक्ती आहेत. मी त्यांचे अभिनंदन करतो आणि शुभेच्छा देतो,” असे ते म्हणाले.